Mission Command over ervaringsleren als trainingsmethodiek
De Chinezen hadden het duizenden jaren geleden al door: de beste leermethode is leren door te doen. Mission Command helpt organisaties met het versterken van hun (commerciële) slagkracht, het vergroten van de klanttevredenheid en het binden en boeien van medewerkers, door het creëren van effectieve leiders en succesvolle teams, die snel en effectief inspelen op de veranderende omgeving en markt. Een effectief middel daarbij is ervaringsleren.
“De wereld om ons heen verandert in een hoog tempo. Om snel en adequaat te kunnen reageren op de veranderingen is het essentieel dat medewerkers vrijheid van handelen (met bevoegdheden) krijgen om de organisatiedoelen te realiseren. Zij hebben namelijk het beste overzicht op de situatie op de werkvloer en weten het beste hoe zij de klant tevreden kunnen stellen”, vertelt Otto van Wiggen. Hij is samen met Paul Schmidt eigenaar van Mission Command.
24-UURS TRAINING
De Mission Command leiderschapsstijl is een eigen besturingsstijl die zijn oorsprong vindt in het militaire werkveld. “Een stijl die aan verschillende groepen verschillende verantwoordelijkheden toekent. De leiding is van het Wat (onze doelen) en Waarom (waarom gaan we een bepaalde richting op) en de medewerkers op de werkvloer van het Hoe.” Om deze stijl van besturing in een kort tijdsbestek met een groep te ervaren hebben Paul Schmidt en Otto van Wiggen een 24-uurs training ontwikkeld. “Die training dient verschillende doelstellingen. We stellen doelen voor zowel het individu als de gehele groep, we werken aan het versterken van vertrouwen, je leert elkaar tijdens de training beter kennen en je leert initiatieven te ontwikkelen en verantwoordelijkheid te nemen. Bovendien trainen we leidinggevenden in onze leiderschapsstijl Mission Command, waarbij ze worden uitgedaagd de balans te vinden tussen sturen en ruimte geven. De 24-uurs training is een ‘doe’ training waarin volgens de methodiek van het ervaringsleren in diverse oefeningen getraind wordt op het gewenste gedrag. Deelnemers worden geprikkeld om buiten hun comfortzone te treden en op basis van directe ervaringen te reflecteren op hun eigen gedrag. Het ervaringssferen is geen methode om je eigen gedrag te veranderen, maar het zorgt voor een aanscherping van attitude. Het is een bewustwordingsproces, waarbij de deelnemer zijn gedrag onder de loep neemt, zich hier bewust van wordt en zelf de keuze maakt of hij er iets mee doet of niet.”
EVALUATIE
In de training doet het team een ervaring op met het oplossen van een probleem in een opdracht met een duidelijk begin en een einde. Na afloop van de opdracht wordt de uitvoering geëvalueerd, waarbij wordt vastgesteld of het team het doel gehaald heeft. Daarnaast wordt vastgesteld wat er goed ging, wat beter zou kunnen, maar ook wat het team de volgende keer anders zou doen. In deze stap wordt de link gelegd naar de dagelijkse praktijk in de werkomgeving van het team. Het gaat immers om de ‘lessons learned’ voor de dagelijkse praktijk. Na iedere oefening formuleert het team een aantal verbeterpunten voor de volgende oefening. Die kunnen op het gebied van gedrag liggen, maar ook gaan over de wijze van besluitvorming of uitvoering.
‘De toegevoegde waarde van de training zit met name in de link die er gelegd wordt met de dagelijkse praktijk’
Na iedere oefening wordt onder leiding van de trainers geëvalueerd, er worden conclusies getrokken en afspraken gemaakt. Wat gaat het team met de ervaringen doen en welke concrete afspraken worden er gemaakt? En welke afspraken maken de teamleden individueel? Voor ieder team wordt een verslag gemaakt van de training waarin de gemaakte afspraken worden vermeld. De laatste stap is het vaststellen hoe de gemaakte afspraken worden toegepast en wanneer wordt vastgesteld of de gemaakte afspraken zijn nagekomen.
DAGELIJKSE PRAKTIJK
De toegevoegde waarde van de 24-uurs training ligt hem met name in de link die er gelegd wordt met de dagelijkse praktijk waarin het team werkzaam is. Otto van Wiggen: “De ervaringen van de groepsopdrachten in de training kunnen vaak één op één worden vertaald naar de werkomgeving. ‘Bij ons gaat de communicatie op het werk net zo ongestructureerd als tijdens de uitvoering van deze opdracht op de hindernisbaan’ is een regelmatig terugkerende bekentenis van deelnemers in de evaluatie. Als het gaat om het beroep doen op het nemen van initiatief is ook regelmatig te horen ‘dat de leidinggevende op het werk voor ons vaak al in detail bepaald heeft wat er moet gebeuren’. In veel gevallen zien teamleiders, uitvoerders of andere leidinggevenden bij de uitvoering van de groepsopdrachten dat hun medewerkers veel meer kunnen dan ze normaal laten zien of kunnen laten zien. In een aantal gevallen leiden de standpunten tijdens de evaluatie tot stevige discussies en worden de verschillen in opvattingen zichtbaar. De trainer helpt de deelnemers, door de ervaringen in de oefening en de parallellen met de dagelijkse praktijk te benoemen, te komen tot concrete teamafspraken. En soms blijkt dat een individueel teamlid geen behoefte of de bereidheid heeft om zich als coöperatief teamlid op te stellen. Niet altijd leuk voor de teamleden die wel geïnspireerd raken door de interactie met elkaar, maar in ieder geval wel duidelijk. Dergelijke constateringen of bekentenissen van deelnemers komen in de dagelijkse praktijk niet aan de oppervlakte, maar worden ondubbelzinnig zichtbaar in de 24-uurs training.” Aan elke training gaat voorbereiding vooraf. Een voorwaarde voor de trainers om de link te leggen met
de dagelijkse praktijk, is dat ze inzicht hebben in de specifieke omstandigheden van het betreffende bedrijf en hoe teamleden daar invulling geven aan hun dagelijkse werkzaamheden. Daarnaast zijn gesprekken met de verschillende leidinggevenden nodig om de noodzakelijke achtergrondinformatie te krijgen. De 24-uurs training is zowel op het individu als op de gehele groep gericht.”
GEEN LUXE
Voor de uitvoering van het programma is gekozen voor de sobere faciliteiten van een tentenkamp van de Koninklijke Landmacht, waar normaal gesproken de basisopleiding van nieuwe rekruten plaatsvindt. “Geen 4-sterrenhotel dus, waar deelnemers na een vermoeiende dag zich ’s avonds terugtrekken op hun hotelkamer, maar gezamenlijk met acht tot tien man op een veldbed
‘Ervaringsleren als trainingsmethodiek is spannend en enerverend, maar veilig’
in een nissenhut. Daardoor is het team nog nadrukkelijker op elkaar aangewezen, waardoor er een intensievere interactie plaatsvindt. De ervaringen zijn uiterst positief, de teamleden treden uit hun comfortzone, leren samen te werken, krijgen meer oog voor elkaars kwaliteiten en leren van elkaars positieve en negatieve punten. Leidinggevenden worden geconfronteerd met hun leiderschapsstijl en ontdekken dat er meer wegen zijn die naar Rome leiden. Ervaringsleren als trainingsmethodiek is spannend en enerverend, maar veilig. Het is ook fun en heeft een grote impact op het team. Zeker in veranderprocessen een aanrader.” Meer weten? Kijk op www.missioncommand.nl.
