Column Roel Kop: ‘Een schikking verdient bijna altijd de voorkeur’

Wat mogelijk niet iedereen weet is dat wij als advocaten, ook in het arbeidsrecht, voor ogen hebben te houden dat (het bewerkstelligen van) een schikking, ook wel bekend als een regeling in der minne, vaak de voorkeur verdient. Bij een schikking zou je van de bij partijen gevoelde nood een soort van deugd kunnen maken. Niet altijd, maar wel vaak.
Ik google wat over schikken en schikkingen en ik lees wel een mooie zin: “Waar het paard aangebonden is, moet het vreten”, hetgeen zoveel betekent dat je jezelf naar de omstandigheden hebt te schikken. En zo is het maar net!
Wij als advocatenkantoor en de bij ons werkzame 4 advocaten zijn aan de ene kant een soort van gids. Een gids die de rechtzoekende(n) helpt (helpen) bij het vinden van een (minnelijke) oplossing.
Aan de andere kant zijn wij als advocatenkantoor en als individuele advocaat ook een soort van poortwachter. Een poortwachter is iemand die de wacht houdt bij de ingang en die toeziet op wie er binnenkomt en buitengaat. Hij is een wachter bij de ingang. De bekendste poortwachters waren en zijn in Nederland wat mij betreft huisartsen. Jullie kennen vast wel de gebruikte metafoor voor de plaats die de huisarts inneemt in ons gezondheidszorgsysteem. Omdat mensen die zich ziek voelen eerst naar hun huisarts gaan, voordat zij mogelijk doorverwezen worden naar het ziekenhuis, of een medisch specialist, heeft de huisarts de functie van ‘filter’. Zo wordt de instroom beperkt. Wij als advocaten filteren ook. Ook de advocaat is een poortwachter. Een poortwachter die beoordeelt of er een juridische procedure een goed alternatief is. Zelfs zo goed dat een schikking achterwege kan blijven.
Belangrijk daarbij is dat een schikking vaak een stuk sneller gaat en dat het vaak zo is dat bij een schikking het gevoel ontstaat dat je als schikkende partij hebt bijgedragen aan een of aan de oplossing. Bij juridische procedures is dat niet of minder. Daar krijg je vaak het gevoel van alles of niets. Dat jij hebt “gewonnen”, of “verloren”, zij het dat je ook op voorspraak van de rechter of van rechters nog een schikking kan beproeven, nadat de rechter of de rechters inlichtingen hebben ingewonnen en zij een voorlopige juridische visie hebben gegeven op de zaak.
Het is natuurlijk niet zo dat je kostte wat het kost elke zaak moet schikken. Maar vaak is dat wel beter. Als wij als advocatenkantoor, in en na overleg met de cliënten, besluiten dat er eerst of beter een juridische procedure doorlopen kan of dient te worden, dan kan je dat gewoon laten weten aan de wederpartij. Je bent als zoekende naar het recht en naar een rechtvaardige oplossing niet of nooit verplicht om een regeling in der minne te treffen. Dus niet elke zaak kan geschikt worden.
Mediation
Stel je twijfelt wat het beste is, schikken of procederen, dan kun je ook nog altijd vragen of partijen in mediation willen zoeken naar een oplossing. Dit als tussenstap. Eerder schreef ons kantoor al uitgebreid over het inzetten van mediation, al dan niet bij wijze van tussenstap.
Als je samen met ons besluit om in mediation te gaan, dan vinden wij het fijn als je de boekjes excellent onderhandelen en onderhandelen met lastige mensen leest. In die boekjes wordt de zogenaamde Harvard Methode uitgelegd en die methode passen wij graag in de praktijk toe. “Getting to YES”, door middel van principieel onderhandelen. Principieel onderhandelen betekent dat je op zoek gaat naar een oplossing die voor beide partijen optimaal is. Daarbij is het belangrijk om voor ogen te houden dat het vaak verstandig is om de mens van het probleem te scheiden en om te gaan voor een zogenaamde win/win oplossing. Als je de zaak goed voorbereid en als je dat in mediation bespreekt, kun je daarna altijd nog besluiten dat de zaak beter geschikt kan worden of dat er beter geprocedeerd kan worden. Mediation helpt vaak bij je zoektocht naar het recht. Het helpt je ook vaak om volwassen om te gaan met bijvoorbeeld emoties, belangen en normen en waarden.
Bezint eer gij begint
Van ons als advocatenkantoor mag worden verwacht dat wij met onze cliënten bespreken en bezien wat de beste oplossing van het geschil is. En dat wij ook op papier zetten waarom wij dat vinden. Daarbij kan het helpen om eerst de feiten en omstandigheden in kaart te brengen en om je middels onderstaand werkblad een beter beeld te vormen van wat er speelt, waar het om gaat. En als je dat hebt gedaan en je hebt het met een advocaat besproken, dan kun je een weloverwogen keuze maken of je gaat voor een schikking, of dat je gaat voor een juridische procedure of dat je gaat voor een tussenstap, door mediation in te zetten.