Vergaande samenwerking tussen mens en robot wordt heel gewoon

Het kantoor heeft de afgelopen eeuw een dramatische verandering ondergaan. Geen lange tafels in open ruimtes met honderden typistes en directeuren die in luxe kantoren (afmeting ballroom) beslisten over het wel en wee van de organisatie. Geen hokjes, kantoren die afhankelijk van je functie minimaal 10 m2 groot waren en waarin je je zo lekker kon verschuilen. Daarna kwamen de kantoortuinen en de flexplekken, kortom er veranderde veel.

Dat kantoren veranderen is dus duidelijk, maar wat kunnen we verwachten? Koffiedrones, diagnostische toiletten, VR-vergaderen? Dat is wat de Britse breedband provider Plusnet wilde weten, dus verzamelde het bedrijf een groep professionals die zich bezighouden met de toekomst van het kantoor, designers, futuristen en specialisten uit de wereld van commercieel vastgoed en vroeg hen naar hun verwachtingen voor het kantoorbeeld. In hun visie ziet het kantoor er anno 2030 heel anders uit.

VOORSPELLINGEN
Ze kwamen met een aantal opmerkelijke voorspellingen. Zelfrijdende auto’s en geautomatiseerd gestapelde parkeersystemen is nog niet zo bijzonder, robot-assistenten en hologrammen die bezoekers begroeten ook niet. Volledig ergonomisch verantwoorde stoelen hebben we al, alhoewel rond die tijd de stoel met behulp van biofeedbacktechnologie zelf kan bepalen welke stand de beste is voor de gebruiker. Dat wordt natuurlijk automatisch aangepast, biometrisch herkenning door allerlei apparatuur, gebruik van drones, diagnostische toiletten, wanden die naargelang je stemming van kleur veranderen, rustplekken en zelfs nanoverf, die het mogelijk wanden als schermen te gebruiken. “Hoewel enkele van de genoemde technologieën zich nog slechts in de ontwikkelfase bevinden, of zelfs vergezocht zijn, is het fascinerend te horen hoe dit gemêleerde gezelschap denkt over de veranderingen in het kantoorlandschap”, reageerde Plusnet CEO Andy Barker.

NATUUR OP KANTOOR
Biofilia, concentratie-verhogende wearables en telepresence robots, Scott Lesizza de oprichter van Workwell Partners, voorziet bijvoorbeeld dat binnen- en buitenruimte steeds meer op elkaar zullen gaan lijken. Dat noemen we Biofilia, een concept dat mensen een natuurlijk instinct hebben om dichter bij de natuur te willen zijn. Door de hoeveelheid natuurlijk zonlicht in het kantoor te verhogen (misschien door middel van kweekkasachtige constructies) en door het plaatsen van planten, bomen en bloemen in de werkomgeving), creëren we een replica van een natuurlijke, minder stressvolle, en een meer productieve omgeving. “Wearable technologieën zullen een eind maken aan de cyclus van constante interrupties door e-mails, telefoontjes en collega’s. Omdat ze onze concentratieniveaus monitoren, zullen deze devices wachten totdat we klaar zijn om in de ‘flow’ van een taak te komen en vooraf alle niet-belangrijke communicaties tegenhouden”, voorspelt Owen King, een werkomgeving consultant van Unwork. “Vergaderingen vinden plaats in virtual reality, gewoon door een headset op te zetten, fysieke aanwezigheid is niet nodig. Ook kunnen mensen op afstand een vergadering fysiek bijwonen middels een telepresence robot”, voorspelt Christopher Barnatt, associate professor of computing and future studies aan de Nottingham University. Het zijn veranderingen die binnen vijf jaar heel goed gerealiseerd kunnen zijn.

MENSEN EN ROBOTS
Architect en designer Jennifer Magnol beweert dat technologie een nog veel grotere invloed op het kantoorleven zal hebben. Volgens haar komt er een dag dat het kantoor en de werkplekken worden ingericht voor mensen én voor robots.

“We weten dat we naar een situatie gaan waarin medewerkers in hun dagelijkse bezigheden in dezelfde ruimte heel nauw zullen samenwerken met robots en wellicht andere nog niet bekende vormen van kunstmatige intelligentie”

Magnol bestudeert geavanceerde futuristische werkomgevingen, zoals onderzeeërs, hacker-ruimtes of robot-laboratoria, waar mensen volledig vertrouwen op cutting-edge technologie en nieuwe methodes en manieren ontwikkelen voor de interactie tussen mens en machine. “We weten dat we naar een situatie gaan waarin medewerkers in hun dagelijkse bezigheden in dezelfde ruimte heel nauw zullen samenwerken met robots en wellicht andere nog niet bekende vormen van kunstmatige intelligentie.” Die voorspelling wordt ondersteund door Francel Vos, managing consultant bij Berenschot: “In 2030 wordt de werkvloer nog steeds bevolkt door werknemers, die steeds intensiever samen zullen werken met robots. Sterker nog, robots zullen een groot deel van het takenpakket van mensen hebben overgenomen.” Volgens Vos zouden organisaties nu al voorbereidingen moeten treffen voor die toekomst. Volgens Vos zal de toename van kunstmatige intelligentie er niet direct voor zorgen dat mensen hun baan kwijtraken, maar dat hun taken zullen veranderen. Sommige dingen kunnen wellicht nooit door robots worden overgenomen. Over dat punt wordt binnen de wetenschappelijke wereld hevig gediscussieerd. De toekomst zal het leren.

INTERACTIE
Door de steeds intensievere interactie en samenwerking tussen mens en machine zal ook het menselijk gedrag veranderen. Volgens Magnoli niet alleen in denken, maar ook in hun verwachtingen van de werkomgeving. “Medewerkers zullen steeds hogere eisen stellen aan de apparaten waarmee ze werken, geen eenvoudige laptop (bestaan die dan nog wel?) maar werkomgevingen die hen in staat stellen nieuwe vormen van interactie onafhankelijk van tijd en plaats te gebruiken. Wanden als projectiemiddelen, hologrammen, onbeperkte rekencapaciteit waar en wanneer je maar wilt.” Nieuwe functies, nieuwe samenwerkingen, nieuwe werkvormen, het blijft allemaal nog ko edik kijken, maar bedenk één ding, het zal veel sneller gaan dan we ons nu realiseren.