En een gelukkig nieuwjaar
Natuurlijk horen bij een nieuw jaar de nodige gelukwensen. Die krijgt u ook van ons, wij wensen u een geweldig nieuwjaar, de beste gezondheid en zakelijk succes. In die volgorde. Maar in 2019 liggen er enige hobbels op de weg en die ga ik toch even benoemen. Dan neem ik het gevaar voor pessimist te worden versleten maar voor lief. Ik heb het niet over de ruzies bij onze buren, de kabinetscrisis in België, de gele hesjes in Frankrijk, de politiek omwenteling in Duitsland of de al dan niet harde Brexit in de UK. Dat is eigenlijk niet meer dan ‘business as usual’ er is altijd ergens wel iets aan de hand. En bovendien heeft onze premier ons een prachtig 2019 beloofd, dus daar zullen we maar op vertrouwen.
Ik heb het over de situatie waarin Europa verkeerd met betrekking tot artificial intelligence (AI). We liggen in die ontwikkeling namelijk mijlen ver achter op de VS en met name China. China bezit veruit de meeste patenten op kunstmatige intelligentie. Is dat dan belangrijk? Dacht het wel. AI gaat de hele wereld veranderen, of zoals Poetin het uitdrukt: ‘degene die het eerst scoort met AI zal de wereldhegemonie bezitten’. Er is dus een wedloop gaande, een soort Koude Oorlog nieuwe stijl. De arrestatie van een topvrouw van technisch bedrijf Huawei door Canada (in opdracht van de VS) spreekt boekdelen. China heeft al gereageerd door twee Canadese diplomaten te arresteren en door de verkoop van enkele Apple Iphone modellen te verbieden, omdat de Amerikanen Chinese patenten zouden hebben geschonden. Ian Bremmer (hoogleraar politicologie aan New York University) denkt zelfs dat de race om AI in potentie een Derde Wereldoorlog kan uitlokken. De ontwikkeling van AI bevindt zich in een stroomversnelling en de nieuwe technieken bieden ongekende mogelijkheden. China gebruikt de technieken bijvoorbeeld voor de digitale controle van zijn inwoners, denk aan gezichts- en stemherkenning. Loop of rij je bijvoorbeeld daar door rood, dan komt er een streepje achter je naam en dat zal gevolgen voor je hebben. Dat gebeurt in Europa en de VS (nog) niet.
De grootste bedreiging zit volgens Bremmer in de ontwikkeling van quantumcomputers. Die zijn duizenden maken krachtiger dan de huidige modellen, wat ze wellicht in staat stelt om bijvoorbeeld alle beveiligingssystemen te omzeilen. Dat kan zowel de VS als China, afhankelijk wie het eerste over de technieken beschikt, nooit toestaan. Wat dan zal gebeuren weet niemand, maar een terugkeer naar de situatie als in het begin van de jaren ’60 van de vorige eeuw ligt voor de hand. Volgens Bremmer behoort zelfs een openlijk militair conflict tot de mogelijkheden. En welke rol speelt Europa. Op het gebied van ontwikkeling geen enkele, op het gebied van regelgeving en controle wellicht wel. Daar hebben we een voorsprong. Hoe dat gaat aflopen? We zullen het zien, maar dat we in spannende tijden leven is helder.
Hans Eberson