Change Your Business en Covid-19
Vijf jaar geleden startte ik met het B2B magazine ‘Change Your Business’. Het centrale thema daarin is verandering in al zijn vormen. Waarom? Omdat verandering de enige constante is, ook in het bedrijfsleven, alles verandert elke dag in meer of mindere mate en met een grote of kleinere impact. In die vijf jaar kwamen veel verschillende onderwerpen aan de orde: de praktijkverhalen van ondernemers en hun bedrijven, de rol van AI en bijvoorbeeld robotisering, de dreiging van cybercrime, de nieuwe rol van HR, het belang van communicatie, de rol van leiderschap, wat generatie- en reputatiemanagement met bedrijven doet, kortom alles wat op de een of andere manier van belang is voor bedrijven in beweging. Zaken die bijvoorbeeld in gang worden gezet door de stand van de (internationale) economie, de rol van de wetgever, wat concurrenten doen, wat de klant van je eist, de steeds snellere digitalisering, de nieuwe generaties medewerkers of de zoektocht naar andere verdienmodellen. Allemaal belangrijk, allemaal onderwerpen die de nodige aandacht vereisen. En toen kwam Covid-19. Zo’n dramatische ‘gamechanger’ is er sinds de laatste wereldoorlog niet meer geweest en de wereldwijde maatschappelijke en economische ontwrichting is gigantisch.
De medische kant
De aandacht gaat begrijpelijkerwijs in eerste instantie naar de medische kant van de zaak. Hoe krijgen we het virus onder controle en welke maatregelen zijn daarvoor nodig? Overheden proberen de verspreiding een halt toe te roepen, niet in internationaal overleg, maar plotseling weer in de ‘ieder voor zich en God voor ons allen’- modus. Tegelijkertijd wordt met man en macht gewerkt aan de ontwikkeling van een werkend antivirus. De ervaring leert dat zoiets nog minimaal anderhalf jaar gaat duren en voor sommige virussen lukt het zelfs nooit. Dat geeft meteen een mooie indicatie over de duur van de eerste fase van de crisis: een medisch antwoord op de uitbraak van het virus en het beperken van het aantal doden. Wen er maar aan, in 2020 en in een groot deel van 2021 zal het in elk geval nergens anders over gaan. Opvallend is de onvermoeibare inzet van mensen in medische en andere vitale beroepen, van schoonmaker tot vuilophaler, van leraar tot vakkenvuller. Zij spelen op dit moment de hoofdrol. Ik hoop dat het na deze crisis zal leiden tot een (zeker ook financiële) herwaardering van hun werk.
De economie
Dan de economische ontwrichting, die is fenomenaal, de schade is nu al enorm en voor veel bedrijven zal Covid-19 een definitief einde betekenen. De overheid heeft vrijwel meteen maatregelen genomen op een schaal die voor Nederland ongekend is. Elke ondernemer kent ze, iedereen plukt de soms kleine voordelen en ziet of ondervindt de haken en ogen en elke ondernemer weet dat het niet genoeg zal zijn. Sommige bedrijven en ZZP’ers komen ogenblikkelijk in de problemen, op de middellange en lange termijn zal hun aantal snel stijgen. De economische modellen verschillen, maar het is duidelijk dat we snel in een diepe recessie zullen geraken, dat het aantal werkelozen flink zal stijgen en dat het heel lang gaat duren voordat we ons weer op het welstandsniveau van 2019 zullen bevinden.
Alles wordt anders
Hoe zal de wereld er dan uitzien? In elk geval anders. We voelen nu hoe belangrijk menselijk contact is, niet alleen met je naasten, maar ook met je collega’s. We ontdekken dat zaken die nog niet zo lang geleden heel belangrijk leken dat nu niet meer zijn. We maken nu onbedoeld kennis met andere manieren van werken, we ontwikkelen nieuwe routines, vinden nieuwe energie, passen ons aan en misschien is dat nog niet zo slecht. Wellicht komt er een bestendige herwaardering van de verhouding tussen economie en natuur en milieu. Dat zou een enorme winst zijn. Want uiteindelijk ligt de basis van Covid-19 en de vele voorgangers bij de rol die de mens speelt. Als dat besef nou eens definitief zou wortelen, dan is deze crisis in elk geval nog ergens goed voor.
Hans Eberson
