Mr. Jozan Coenen over de meerwaarde van mediation

“Eigenlijk is mediation een betrekkelijk eenvoudig vak”, zegt mr. Jozan Coenen, MfN registermediator en eigenaar van First Seven. “Ik zie door mijn ervaring snel wat er in een con ict speelt. Het is essentieel dat beide partijen dat ook gaan zien en elkaar vervolgens de ruimte geven om tot een oplossing te komen.

Ik neem geen standpunten in, ik ben volstrekt onafhankelijk en neutraal, mijn taak is om het proces op gang te houden. Als eenmaal helder is wat er werkelijk speelt komen partijen er vaak samen wel uit.”

Jozan Coenen begon na een carrière van 25 jaar als bestuursassistent en interim in de gezondheidszorg in 2008 met First Seven. “Samen met anderen richtten we ons met name op coaching. In 2010 was ik nog alleen over, volgde de opleiding tot mediator en werd toegelaten als registermediator. Ik wilde niet alleen uitbreiding van het dienstenpakket, ik was vooral nieuwsgierig naar deze betrekkelijke nieuwe vorm van dienstverlening, die goed aansloot bij mijn eerdere werkervaringen en juridische achtergrond. Niet echt juridisch inhoudelijk, maar vooral faciliterend en regelend. Dat past bij mij.”

MEDIATION
Jozan Coenen staat met First Seven voor kwaliteit. “Ik ben als jurist procesmatig werken gewend. Dat betekent dat je in staat moet zijn buiten de lijntjes te denken en op zoek te gaan naar de onderstroom in een con ict, want daar liggen de oplossingen verborgen. Dat is wat er toe doet, improviseren, creatief naar een weg zoeken die een vastgelopen proces weer op gang helpt, dus vooral kijken naar mogelijkheden, zoeken naar wat nog wel verbindt en dan opbouwen. Dat begint met kleine zaken, die je stap voor stap groter maakt en waarmee je een acceptatieproces op gang helpt.” Kwaliteit heeft ook te maken met de keuze voor het MfN-register. “Wij zijn gekwalificeerde mediators die voldoen aan de toetredingseisen, die werken onder vastgestelde condities en die vallen onder een klachten tuchtrecht. We beschikken over praktijkervaring en houden kennis en vaardigheden op peil. Wij geven voorlichting over de procedure, bemiddelen, dragen ideeën aan en creëren draagvlak. Dat is de basis voor een geslaagd traject, ook als partijen bijvoorbeeld niet meer met elkaar om tafel willen. Het grote verschil met advocaten en rechters is dat een mediator geen standpunten inneemt, neutraal en onafhankelijk is en feitelijk geen beslissingen neemt , maar partijen begeleidt en langzaam maar zeker op weg helpt naar eigen oplossingen.”

VERTROUWEN
Het grote probleem in de meeste conflicten is dat het vertrouwen van beide partijen is geschaad. “Daarom vinden alle gesprekken plaats onder geheimhouding. Mediation kan alleen dan starten als beide partijen vrijwillig mee willen doen, niemand is verplicht in een mediationtraject te participeren. Die vrijwilligheid impliceert dat beide partijen bereid zijn te werken aan een oplossing.” Juist dat is volgens Jozan Coenen essentieel. De mediator is het oliemannetje, die wegen zoekt om een vastgelopen proces weer op gang te helpen, maar waarbij partijen zelf de mogelijkheden tot een oplossing aan-dragen. “De mediator is een gids en een procesbewaker, die helpt om een koers te bepalen en op koers blijven.”

BELANGEN
First Seven werkt voor bedrijven en instellingen, overal waar zich in- en extern conflicten voordoen. De belangen lijken vaak mijlenver uit elkaar te liggen, maar wanneer het besef doordringt dat er hoe dan ook een oplossing moet komen om een punt achter een con ict te kunnen zetten, dan komt er beweging. Mediation is volgens Jozan Coenen van alle tijden. “Vroeger gingen partijen vaak ook met een neutrale derde om tafel om zaken uit te spreken. De laatste jaren zag je een verschuiving naar advocatuur en rechter, nu dringt langzaam maar zeker het besef door dat een wat minder formele setting veel beter kan werken.” Rond mediation hangt soms de onterechte sfeer van zweverigheid. “Niets is minder waar. Wij zijn door het creëren van duidelijkheid hard op de inhoud en door het faciliteren van communicatie en de onderhandelingen zacht op de relatie. We streven een gezamenlijke en werkbare oplossing na.”

‘De mediator is het oliemannetje, die wegen zoekt om een vastgelopen proces weer op gang te krijgen’

LEIDERSCHAP
First Seven speelt ook een rol in adviestrajecten voor bedrijven en instellingen. “Heb je je zaken op orde, heb je opkomende conflicten snel op de radar en is er een procedure om ermee om te gaan? Denk je daar niet over na, dan hol je ad hoc van het ene naar het andere con ict. Dat heeft alles met communicatie, met leiderschap en met visie te maken.” Jozan Coenen is betrokken bij zeer uiteenlopende zaken, van samenwerkingsprobleem tot arbeidsconflict en daaruit voortvloeiend ziekteverzuim, maar bijvoorbeeld ook integriteitsconflicten. “Ziekteverzuim bij een con ict komt veel voor. Daar spelen we een rol in en we kijken ook of er structureel iets in de organisatie zou moeten veranderen. Bijvoorbeeld in de zorg en het onderwijs, in een vaak complexe of academische omgeving, waar het puur om de inhoud lijkt te gaan, maar waar ook andere belangen spelen. Wanneer je die dingen helder krijgt en kunt meewerken aan een oplossing, dan lever je meerwaarde. Dat is wat ik doe.”