‘Neurodivergentie biedt bedrijfsleven vooral kansen’

In een tijd van een enorme krapte op de arbeidsmarkt zouden ondernemers meer aandacht moeten besteden aan mensen die ogenschijnlijk niet meteen in een perfect plaatje passen. Bijvoorbeeld neurodivergente mensen, mensen met de diagnose autisme, dyslexie, hoogsensitiviteit of hoogbegaafdheid. Ze zijn niet ziek, hun brein werkt gewoon anders. Wanneer je daar als werkgever rekening mee houdt heb je vaak uitzonderlijke bekwame en loyale medewerkers op je werkvloer.

Een autist houdt in het algemeen niet van grote bijeenkomsten, veel sociale contacten of geklets bij de koffieautomaat. Geef hem of haar een opdracht en de rust om die uit te voeren en het resultaat is verbluffend. Een ADHD-er gaat werken aan één complexe taak uit de weg, maar is daarentegen vaak een echte multitasker. Een hoogbegaafd persoon moet worden uitgedaagd, is allergisch voor simpele taken. Wanneer bedrijven de neurodivergentie bij hun werknemers niet opmerken ontstaan problemen: burn-out of bore-out, ze raken overprikkelt en overspannen of ze ervaren veel te weinig prikkels en vallen om die reden uit. Ze stuiten op onbegrip.

Uniek denkvermogen

Langzaam maar zeker dringt het besef door dat neurodivergente mensen onder aangepaste omstandigheden niet alleen zeer fijne en efficiënte collega’s zijn, maar dat ze ook over eigenschappen beschikken die grote problemen tot een succesvolle oplossing kunnen brengen, juist omdat ze anders denken. Bijvoorbeeld omdat ze kwaliteiten hebben die essentieel zijn om ‘out of the box’ oplossingen te bedenken. Neurowetenschappen Helen Taylor (Cambridge University) heeft die theorie geponeerd. Zij noemt het ‘neurocognitive specialization’. Zij betoogt dat het brein van gemiddelde werknemers uitstekend in staat is om om te gaan met dagelijkse vragen, maar dat echte verandering vraagt om mensen met vernieuwende breinen. Volgens Taylor zouden werknemers met een neurodivergent brein bijvoorbeeld beter in staat zijn ons een goede duw in de richting te geven voor het bedenken van een oplossing voor het klimaatprobleem. In het reguliere bedrijfsleven kan hun unieke denkvermogen bedrijven een voordeel geven ten opzichte van de concurrentie.

Loyale werknemers

Het is overduidelijk dat mensen met een dergelijk brein meer moeite hebben een plaats te vinden op de arbeidsmarkt. Lukt het hen wel, doordat een bedrijf hun status herkent en voor hen aangepaste maatregelen neemt, dan ontwikkelen ze zich vaak niet alleen tot werknemers met bijzondere kwaliteiten, maar bovendien zijn ze zeer gedreven, consciëntieus en loyaal aan hun werkgever. Zij zullen minder snel door concurrenten te verleiden zijn met een hoger salaris of betere arbeidsomstandigheden. Consultancykantoor EY publiceerde in 2019 een rapport over de unieke vaardigheden van bijvoorbeeld dyslectici. Het rapport roept bestuurders op meer werk te maken van een neurodivergent personeelsbestand. Probleem is dat de meeste bedrijven hier nog niet op zijn ingericht, zij zoeken nog steeds naar de gemiddelde mens die zich bijvoorbeeld senang voelt in een kantoortuin. Ben je als bedrijf in staat en bereid om, vaak met kleine aanpassingen (vaste eigen werkplek, koptelefoon, thuiswerken), ruimte te bieden aan neurodivergente werknemers, dan is de meerwaarde enorm. Dit past in de benadering van bedrijven om steeds meer uit te gaan van de individuele behoeften van werknemers. Geen mens is hetzelfde, iedereen heeft zijn individuele kwaliteiten, vooral ook mensen met een neurodivergent brein.