“Duurzaamheid moet ook leuk zijn”
Nijmegen European Green Capital 2018
Duurzaamheid wordt in veel Nederlandse steden actief naar buiten gedragen. Nijmegen mag dit jaar zelfs de Europese titel European Green Capital 2018 voeren. In het kader van dit themajaar worden er diverse evenementen, projecten en nationale en internationale congressen in de stad aan de Waal georganiseerd.
De Europese Unie reikt elk jaar twee grote prijzen uit. In 2018 mag Friesland zich een jaar lang Culturele Hoofdstad noemen, terwijl Nijmegen de titel European Green Capital 2018 mag voeren. Deze laatste award is een beloning voor steden die uitblinken in het verbeteren en verduurzamen van de leefomgeving en als inspiratiebron kunnen dienen voor andere steden. Om de prijs te winnen gaan elk jaar twintig tot dertig Europese steden de competitie aan. “Om de titel te veroveren, moet je aan kunnen tonen dat je op twaalf aspecten, waaronder energiebesparing en recycling, goed bezig bent”, vertelt projectmanager Pieter van Ree. “Ook kijkt de jury naar de ambities van de stad en hoe de kandidaten invulling geven aan het jaar.” Tot nu toe viel de eer aan grote steden zoals Stockholm, Hamburg, Kopenhagen en Bristol. In 2019 gaat de titel naar Oslo. “Met name Duitse, Scandinavische en Nederlandse steden doen het erg goed in deze verkiezing. Deze landen hebben van oudsher namelijk een gestructureerd duurzaamheidsbeleid. Nijmegen is qua omvang (175.000 inwoners) weliswaar een vreemde eend in de bijt, maar heeft de award mede gewonnen dankzij het feit dat burgers en bedrijven samen de groene beweging op gang hebben gebracht. De overheid heeft vooral een faciliterende rol.”
UITBLINKER
Dat Nijmegen uitblinkt in duurzaamheid, blijkt onder andere uit diverse bijzondere initiatieven. Van Ree somt er een aantal op. “Een heel mooi voorbeeld hiervan is het eerste coöperatieve windpark van Nederland dat sinds 2016 duurzame energie voor ruim 7.000 huishoudens levert. De coöperatie bestaat uit ruim 1.000 aandeelhouders. Mede dankzij dit windpark komt 10% van de totale energiebehoefte uit zon en wind. De lokale afvalenergiecentrale voorziet in de stroomvoorziening van 5.000 huishoudens en dat zal binnenkort worden uitgebreid naar 14.000 woningen. Maar liefst 67% van de afvalstromen wordt gerecycled. Sinds 2008 is de stad met de uitbreiding aan de andere kant van de Waal enorm gegroeid. Toch heeft de gemeente een energiebesparing van 18% weten te realiseren. Mobiliteit is ook een mooi voorbeeld. De Nijmeegse inwoner heeft gemiddeld 1,4 fietsen en daar zijn diverse voorzieningen vooraangelegd. Denk aan de diverse snelfietsroutes en fietsstraten waar zelfs speciale fietsbruggen voor aan zijn gelegd. Of de diverse gratis bovengrondse en ondergrondse fietsstallingen. De stadsbussen rijden allemaal op groen gas. Al deze groene initiatieven krijgen gedurende dit jaar een podium zodat we onze functie als rolmodel goed uit kunnen dragen.”
EVENTKALENDER
Hoe duurzaam Nijmegen is, wordt onder andere door middel van 120 grote en kleine evenementen uitgedragen, variërend van internationale congressen tot festivals, duurzaamheidscafés, lezingen, een boomplantdag tot speciale wandelen fietsroutes. “Duurzaamheid moet ook leuk zijn en daarom hebben we ervoor gekozen om mee te liften op de trend van festivalisering”, vertelt Van Ree. “Tijdens het driedaagse festival Wondertuin, waarmee het jaar werd geopend, konden ruim 11.000 bezoekers in en om Museum Het Valkhof diverse optredens bijwonen. Onder andere André Kuipers, Teun van der Keuken en Jan Terlouw waren te gast als spreker. Het jaar zal worden afgerond met een manifestatie eind december. Inwoners van Nijmegen worden dan uitgenodigd om samen de stad op te ruimen. Daarmee kunnen zij eco-coins verdienen die kunnen worden ingeruild voor bijvoorbeeld kaartjes voor speciale voorstellingen.” Nijmegen heeft ook allerlei evenementen die in 2018 een groene editie hebben en ook extra aandacht besteden aan duurzaamheid.
Voorbeelden hiervan zijn het Go Short Filmfestival, het bekende meerdaagse wandelevenement de Vierdaagse en muziekevenementen zoals de zomerfeesten en Music Meeting.
CONGRESSEN
Op de kalender staan tevens een aantal nationale en internationale congressen gepland. “Op 12 april vond de conferentie Ports andthe City plaats. Tijdensbdeze bijeenkomst heeft de Europese sector voor de binnenvaart samen met minister Cora van Nieuwenhuizen de ‘Declaratie van Nijmegen’ getekend en daarmee afspraken gemaakt om in 2030 de CO2-uitstoot van de binnenlandse vaarten met 20% te reduceren.Andere voorbeelden zijn het Circulaire Economie Festival, de Global Green Destination Days (meerdaagse congres over duurzaam toerisme), het EcoProcura Congres voor duurzaam, circulair en innovatief inkopen, maar ook de ledendag van het IVN.” Naast deze congressen worden tijdens de Green Capital Week in juni Europese prijzen uitgereikt. “We mogen dan diverse delegaties van kandidaatsteden verwelkomen die zich aan de jury zullen presenteren. Daarnaast zullen er afgevaardigden van de Europese Unie, de regering en CEO’s uit diverse landen aanwezig zijn. Zij nemen onder andere deel aan een symposium en diverse excursies.”
PROFILERING
De titel European Green Capital heeft Nijmegen stevig op de internationale kaart gezet. “Het is een geweldige manier om je op wereldschaal te profileren. Uit rapporten van eerdere titeldragers is gebleken dat de titel echt een enorm spoor trekt. Meer bezoekers en soms ook nieuwe bedrijven”, zegt Van Ree. “Bovendien heeft Nijmegen het mede dankzij de inzet en de betrokkenheid van lokale maatschappelijke organisaties zelfs nog beter gedaan dan de andere titeldragers. Dit jaar mogen we diverse delegaties welkom heten, variërend van de vaste Kamercommissie van Economische Zaken en de milieucommissie uit het Europarlement tot bestuurlijke bezoeken uit België, Duitsland, Frankrijk en Polen. Ook de internationale pers heeft volop aandacht voor de initiatieven die in Nijmegen worden genomen. “Zowel de Zwitserse als de Vlaamse televisie hebben al items gedraaid voor het journaal”, zegt Van Ree, “En zelfs het Financieel Dagblad uit Brazilië was op bezoek.” Maar de inzet op duurzaamheid blijft zeker niet bij dit ene jaar. In 2019 moet Nijmegen rapporteren aan de Europese Unie en na vijf jaar wordt gereviewd wat de titel heeft gedaan voor de stad. Daarnaast is de titel een uitstekend middel om aandacht voor het milieu te vragen. Aan de vooravond van de Klimaatconferentie van Katowice in december van dit jaar zullen alle voormalige Europese Green Capitals een gezamenlijk statement maken, dat is althans de bedoeling. We zijn ontzettend trots dat Nijmegen onderdeel mag maken van de duurzame voorhoede van Europese steden. Onze boodschap is kort maar krachtig: het is wel degelijk mogelijk om de ecologische voetafdruk te reduceren.”
IMPULS VOOR DE ZAKELIJKE MARKT
Voor de congressen en evenementen maakt Nijmegen gebruik van verschillende locaties in de stad. Stadsschouwburg Nijmegen en Concertgebouw De Vereeniging, Path. CineMec Nijmegen, Van der Valk Hotel Nijmegen-Lent en de Stevenskerk zijn zeer gebruikelijke locaties voor grote ontvangsten. Maar ook het wellness hotel Sanadome, filmhuis LUX, cultureel centrum de Lindenberg, de Schepenhal in het stadhuis en de voormalige industriële locaties De Vasim en het Honigterrein worden ingezet. Daarnaast heeft ACBN, organisator van de Vierdaagsefeesten, een deel van de organisatie van op zich genomen. Ook Convention Bureau Gelderland, onderdeel van RBT KAN, is betrokken bij de organisatie en is verantwoordelijk voor de hospitalityfunctie. “Onze rol is om de juiste partijen bij elkaar te brengen”, vertelt directeur Herre Dijkema. “Ook ontzorgen we congresorganisatoren door middel van advies en praktische informatie zoals overzichten van accommodaties, locaties en vervoersmogelijkheden.” Volgens Dijkema is de duurzaamheidssector een sterke niche en is de titel daarmee een goede impuls voor de zakelijke markt in Nijmegen en de positionering van Nijmegen op het thema duurzaamheid, circulaire economie en energietransitie. “Gelderland is een inspirerende kennisregio op het gebied van energie- en milieutechnologie en cleantech. Vanuit die identiteit is de regio al langer populair voor bijeenkomsten met een groen karakter. Doordat Nijmegen is verkozen tot European Green Capital 2018 mogen we – als allereerste in Nederland − deze eretitel een jaar lang dragen. Dat zet Gelderland internationaal nog weer extra in de etalage als ‘groene’ destinatie. En dat zie je ook terug in de aanvragen.”
