Column Wouter van der Loon
Bewaken, diagnosticeren, dotteren en verplegen
Mijn oudste dochter en een vriendin zeiden dat ik toch eens naar een dokter moest. Ik luisterde. Mijn huisarts wilde voor de zekerheid een hart filmpje laten maken. In het ziekenhuis vertrouwden ze het niet en ik moest blijven voor verder onderzoek. Later hoorde ik dat twee kransslagaders stevig vernauwd waren en dat er echt moest worden ingegrepen. Gelukkig geen infarct gehad. Twee dagen draaide mijn leven om de vraag of het stents zouden worden of bypasses. Na negen dagen ziekenhuis en vier stents nu weer thuis en bekomend. Onzekerheid bij elk pijntje. En de vraag hoe dit heeft kunnen gebeuren. Heb ik signalen gemist? Heb ik zonder er erg in te hebben genoegen genomen met minder t voelen. Hoe zat het met het ‘grieperig gevoel’ een paar weken eerder en het toch wat sneller moe zijn?
En nadat mijn focus weer wat breder wordt dan de eigen malheur , vraag ik mij af of organisaties ook niet kunnen leiden aan een dreigend infarct. Wat gebeurt er als de passie te weinig zuurstof krijgt? Als de toevoer naar het hart van de zaak verstopt raakt? Als de ow vernauwd wordt? Hebben organisaties ook een riskante levensstijl of erfelijke belasting? Ik zie een aantal parallellen tussen ons lijf en de organisatie als organisme.
Change. We associëren dat vaak met bewust ingezette verandering of anticiperen of reageren op externe kansen en bedreigingen. Maar hebben we voldoende zicht op de doorbloeding binnen onze organisatie? Is er voldoende verbinding om signalen op te merken en goed te duiden? Reflecteren we voldoende op de dingen die gebeuren, zonder overigens in paniek te raken van elk pijntje of ongemak.
Wie zijn uw ‘bewakers’? Diegenen die u er op attent maken dat u toch eens naar de dokter moet. En luistert u naar hen en/of hebt u zelf voldoende verbinding met wat er intern speelt? En als de bewakers signaleren, wie stellen de diagnose, zijn ze capabel en hebben ze de tools? Wie grijpt in en behandelt en wie verpleegt en verzorgt vervolgens? Vier essentiële rollen om uw bedrijfsgezondheid te bewaken of te herstellen!
En als de signalen worden opgepakt, geven we het systeem daarna voldoende hersteltijd? Als de organisatie even in een achtbaan zit, nemen we daarna voldoende tijd om de zaak te laten bezinken? Verwerken, zelfs al was in de ingreep nodig en succesvol. Ik zie bij mijn klanten ook nogal eens de neiging om een verandering al weer in te zetten voordat de vorige echt gesetteld is (of zelfs al af is gemaakt). Dat onder het mom van de toch oh zo noodzakelijke dynamiek. ‘We moeten door’.
En als er dingen mis zijn is er dan het noodzakelijke vertrouwen op het vakmanschap, binnen en buiten de organisatie? Ik vind ziekenhuizen complexe organisaties waar zeker niet alles goed gaat, maar ik heb grote bewondering voor de vakmensen die je er aantreft. De mensen die zorgdragen voor de diagnostiek, de dotterraar die met zijn team op de vierkante millimeter het verschil tussen leven en dood weet te maken en de verpleegkundigen, die ondanks het feit dat ze af en toe stevig moeten aanpoten, ook nog ruimte weten te maken voor persoonlijke aandacht en zorg. Weet u wie die vaklui zijn in uw organisatie of kunt u ze vinden in uw netwerk? En welke rollen kunt u zelf effectief vervullen en passen bij u? Denk er eens stevig over na.
Wouter van der Loon
Organisatie-diagnose en -dottering (maar nu even in ruste)